Onderzoek zuivelinname en gezondheid bij kinderen

Melk en andere zuivelproducten bevatten voedingsstoffen die kinderen en volwassenen nodig hebben. Is de inname van zuivel in verband te brengen met gezondheidsuitkomsten? Deze vraag stellen onderzoekers aan de orde door de zuivelinname in 15 Westerse landen te bekijken aan de hand van bestaande studies.

Dalende melkconsumptie kinderen

In Westerse landen daalt de melkconsumptie onder kinderen en adolescenten en stijgt de consumptie van frisdranken (1). In sommige gevallen wordt de lagere melkinname (deels) gecompenseerd door de consumptie van zuivelproducten als yoghurt, kwark of kaas (1). Ook daalt de zuivelconsumptie wanneer kinderen ouder worden, terwijl de aanbeveling voor melk en andere zuivel dan juist stijgt. (1,2) Dror en Allen (2013) laten in een review zien dat zuivel in een aantal Westerse landen een belangrijke leverancier is van onder andere calcium, fosfor, kalium, vitamine B2 (riboflavine) en vitamine B12 binnen het gehele voedingspatroon (1).

Onderzoeksmethode

De literatuurreview van Dror en Allen (2013) bestaat uit 78 publicaties, die ofwel associaties (een vergelijking op één of meerdere meetmomenten, of een analyse tussen een groep met een aandoening en een gezonde controlegroep) ofwel oorzaak-gevolg relaties proberen vast te stellen (interventiestudies). De 78 artikelen zijn geselecteerd uit een zoekresultaat van 2.990 artikelen die de mogelijke relatie tussen de zuivelconsumptie van kinderen en de gezondheidsuitkomsten BMI, tandgezondheid, botgezondheid, bloeddruk en groei onderzoeken. (1)

Botten en groei

Calcium, fosfor en eiwit in zuivel spelen een rol in de botopbouw (3). Dror en Allen (2013) suggereren op basis van 13 studies bij kinderen en adolescenten dat consumptie van melk en/of andere zuivel positief geassocieerd is met de opbouw van botmassa. Dit mogelijke verband werd in één studie niet gevonden en in sommige andere studies was de positieve associatie afhankelijk van de plaats van de botmeting. Hiernaast is de consumptie van zuivel geassocieerd met de lineaire groei van kinderen, bleek uit 17 observationele en interventie studies. (1)

Tanden

Componenten van zuivel, waaronder calcium, fosfaat, caseïne en lipiden hebben eigenschappen die bijdragen aan de gezondheid van tanden (1). Dror en Allen (2013) vinden in alle 11 observationele studies een omgekeerde associatie tussen de zuivelinname en de prevalentie van cariës. (1)

BMI

De consumptie van melk en andere zuivel door kinderen en adolescenten is niet geassocieerd met een hoger BMI. Dit blijkt uit 35 observationele en interventie studies. Een mogelijke verklaring volgens Dror en Allen (2013) is dat dranken die worden gedronken als alternatief voor zuivel meer energie bevatten.

Bloeddruk

Kinderen (18-59 maanden) met een hogere zuivelinname hadden in latere kinderleeftijd en vroege adolescentie een lagere bloeddruk dan de groep met de laagste zuivelinname, bleek uit 2 cohort studies die Dror en Allen (2013) bekeken.

Voedingspatroon van kinderen

Dror en Allen (2013) onderzochten de zuivelconsumptie bij kinderen en adolescenten met betrekking tot de inname van voedingsstoffen en gezondheidsuitkomsten. Het volledige voedingspatroon, maar ook genetica en andere leefstijlfactoren als beweging, roken en alcoholgebruik hebben invloed op de gezondheid (4). Gezondheidsautoriteiten zijn het er over eens dat een gevarieerd en gebalanceerd voedingspatroon met voldoende basisvoedingsmiddelen als brood, groente, fruit, melk en zuivel belangrijk zijn voor de inname van voldoende voedingsstoffen ter preventie van chronische ziekten. (5)

Dror en Allen (2013) concluderen daarnaast dat er meer onderzoek nodig is om beter te begrijpen hoe de zuivelinname effect kan hebben op de gezondheid van kinderen en jongeren. Vooral gecontroleerde interventiestudies en studies waarbij kinderen een lange tijd worden gevolgd zijn van belang.

Meer lezen over:

Referenties

1. Dror, D.K. en Allen, L.H. (2013). Dairy product intake in children and adolescents in developed countries: trends, nutritional contribution, and a review of association with health outcomes. Nutrition Reviews. doi:10.1111/nure.12078
2. Rossum, van, T.M., Fransen, H.P., Verkaik-Kloosterman, J., Buurma-Rethans, E.J.M. en Ocke, M.C. (2011). Voedselconsumptiepeiling 2007-2010 (2011). Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, 2011, Bilthoven.
3. EFSA : 2009; 7(9):1210,1219, 1272. 2010; 8(10):1725, 1811. 2011; 9(6):2203
4. World Health Organization (2014). Health Impact Assesment. Determinants of health. Verkregen mei 2014 via: http://www.who.int/hia/evidence/doh/en/
5. Voedingscentrum (2011). Richtlijnen Voedselkeuze. Voedingscentrum, 1 maart 2011.