Smaakontwikkeling kind
Al op jonge leeftijd ontwikkelen kinderen voedingsgewoonten die bepalend zijn voor hun voedingspatroon later in het leven.
De eerste levensjaren leggen de basis voor de toekomst 
van het kind. Ouders spelen hierbij een cruciale rol. Uit onderzoek blijkt dat het (voedings)gedrag van de ouder bepalend is voor de voedingsgewoonten die jonge kinderen ontwikkelen (1-2). Eenmaal aangeleerde voedingsgewoontes gaan vaak het hele leven mee (3), en zijn daarom sterk bepalend voor het eetgedrag op later leeftijd (4). Een voedingspatroon met basisvoedingsmiddelen zoals melk en melkproducten, groente, fruit, brood, vis en vlees is van belang voor de inname van voldoende voedingsstoffen en legt samen met voldoende beweging de basis voor een gezond lichaam (5). Hiervan hebben kinderen hun hele leven profijt.
Smaakontwikkeling
Jonge kinderen houden over het algemeen van een zoete en zoute smaak. Een zure en bittere smaak wordt vaak minder gewaardeerd. Deze aangeboren voorkeur komt waarschijnlijk doordat een zoete smaak een signaal is voor koolhydraten en energie. Een zure en bittere smaak kan een teken zijn van schadelijke elementen in het voedingsmiddel. (1) Een kind zal bij de eerste hapjes moeten wennen aan verschillende smaken. Hiervoor is het belangrijk op jonge leeftijd te starten met het aanbieden van verschillende smaken voor het aanleren van een gezond en gevarieerd voedingspatroon. (6) Tussen het tweede en derde levensjaar van het kind zijn veel voedselvoorkeuren al gevormd (7). Jong beginnen met verschillende smaken verhoogt dan ook de (mogelijke) van nieuwe voedingsmiddelen op latere leeftijd (8).
Om het kind te leren meerdere smaken te herkennen en waarderen kan de ouder starten met enkele ‘oefenhapjes’ van groente of fruit. Dit kan vanaf een leeftijd tussen de 4 en 6 maanden. Als het kind aan losse smaken gewend is, kunnen combinaties van smaken worden aangeboden. Vanaf 8 maanden kunnen de eerste hapjes geleidelijk worden uitgebreid met iets grotere porties en bijvoorbeeld een klein stukje brood, een eetlepel aardappel, gepureerde bonen of magere yoghurt. Vanaf 1 jaar kan een kind met de pot mee-eten. Dit betekent dat een kind elke dag verschillende voedingsmiddelen uit de Schijf van Vijf eet.
Voor de smaakontwikkeling is het herhaaldelijk aanbieden van nieuwe smaken noodzakelijk. Veel ouders realiseren zich niet dat de introductie van een nieuw voedingsmiddel daarom tijd en aandacht vraagt. Het advies is om een kind ongeveer 10-15 keer iets te laten proeven om aan een nieuwe smaak te wennen ook als het kind het in eerste instantie niet lijkt te lusten. (5-6)
Meer lezen over:
Referenties
- Wardle, J. en Cooke, L. (2008). Genetic and environmental determinants of children’s food preferences. British Journal of Nutrition, 2008; Vol. 99, Suppl. 1, S15–S21.
- Scaglioni, S., Salvioni, M. en Galimberti, C. (2008). Influence of parental attitudes in the development of children eating behaviour. British Journal of Nutrition, 2008; Vol. 99, Suppl. 1, S22–S25.
- Schwartz, C., Scholtens, P.A.M.J., Lalanne, A., Weenen, H. en Nicklaus, S. (2011). Development of healthy eating habits early in life. Review of recent evidence and selected guidelines. Appetite, 2011; Vol. 57, pp. 796–807.
- Neal, D.T., Wood, W., Wu, M. en Kurlander, D. (2011) The Pull of the Past: When do habits persist despite conflict with motives? Personality and Social Psychology Bulletin, 37(11), 1428-1437.
- Voedingscentrum (2011). Richtlijn Voedselkeuze. Voedingscentrum, Den Haag.
- Lanting, C.I., Heerdink-Obenhuijsen, N., Schuit-van Raamsdonk,H.L.L., Hofman-van den Hoogen, E.M.M., Leeuwenburg-Grijseels, E.H., Broerse, A., Kamphuis, M., Smeets, A.J.P.G. en Drongelen, van, K.I.(NCJ) (2013). Utrecht. ‘JGZ-richtlijn Voeding en eetgedrag’. (2013). Voeding en eetgedrag. Nederlands Centrum Jeugdgezondheid
- Skinner, J.D., Carruth, B.R., Bounds, W. en Ziegler, P.J. (2002). Children’s food preferences: a longitudinal analysis. Journal of theAmerican Dietetic Association, 2002; Vol. 102:11.
- Maier, A.S., Chabanet, C., Schaal, B., Leathwood, P.D. en Issanchou, S.N. (2008). Breastfeeding and experience with variety early in weaningincrease infants’ acceptance of new foods for up to two months. Clinical Nutrition, 2008; Vol. 27: 849-857