Zuivel en gezondheid - FrieslandCampina InstituteFrieslandCampina Institute

Voedingskundige verschillen tussen melk en plantaardige dranken

Melk wordt al ongeveer 10.000 jaar geconsumeerd. Melk en producten gemaakt van melk zijn voor veel mensen een vast onderdeel van hun voeding. Melk bevat van nature essentiële voedingstoffen zoals eiwit, calcium, kalium, fosfor, jodium en vitamine B2 en B12. De afgelopen jaren is er meer belangstelling voor dranken op basis van soja, hennep, kokos, haver, rijst en noten.

Vitamine D en gecombineerde suppletie met calcium

Vitamine D draagt bij tot de opname van calcium en het behoud van normale botten, helpt het lichaam om calcium en fosfor te gebruiken en draagt bij aan normale bloedcalciumspiegels. Vitamine D draagt ook bij tot andere functies zoals de instandhouding van een normale spierfunctie, tanden en de normale werking van het immuunsysteem.

Aandacht nodig voor sterke botten bij veganistisch voedingspatroon

Wat is het effect van een veganistisch voedingspatroon op de botmineraaldichtheid? Onderzoekers Iguacel et al., (2018) hebben in een systematische review en meta-analyse het effect van verschillende voedingspatronen op de botgezondheid onderzocht.

Een hoge nutriëntendichtheid voor een betere voedingskwaliteit

Het algemene principe van nutriëntendichtheid is de concentratie van nutriënten per voedingsmiddel of per calorische bijdrage van het voedingsmiddel. In de Amerikaanse richtlijnen van 2015-2020 (Dietary Guidelines for Americans, DGA) worden producten met een hoge nutriëntendichtheid gedefinieerd als producten die ‘vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen leveren die bijdragen aan adequate innames of positieve gezondheidseffecten hebben, met weinig of geen verzadigde vetten en toegevoegd su

Voedingspatronen in relatie tot het risico op botbreuken en een lage botmineraaldichtheid

Osteoporose kenmerkt zich door een lage botmineraaldichtheid en verminderde botsterkte. Er zijn verschillende factoren die invloed hebben op de botmineraaldichtheid en ontwikkeling van osteoporose, zoals geslacht, weinig bewegen, hoge alcohol inname, daling in oestrogeen waardes en de inname van calcium en vitamine D.

Biomarkers van consumptie van vet uit zuivel en het risico op diabetes type 2

Omdat vetarme zuivelproducten minder calorieën en minder verzadigde vetten bevatten, krijgen ze doorgaans de voorkeur op vetrijke zuivelproducten. Echter, klinische onderzoeken die de consumptie van vetarme zuivelproducten vergelijken met de consumptie van vetrijke zuivelproducten, laten niet consequent een verbetering van cardiometabole risicofactoren zien. Ook zijn de mogelijke effecten van consumptie van vet uit zuivel op het risico op diabetes type 2 niet voldoende vastgesteld.

Melk en lichaamsgewicht

Voor een gezond gewicht zijn voldoende beweging en een gezond, gevarieerd voedingspatroon belangrijk. Mensen die meer eten en drinken dan ze aan energie verbruiken worden zwaarder. Ongeacht wat men eet of drinkt. Sommige mensen denken dat zuivelproducten, zoals melk, yoghurt en kaas dik maken. De wetenschap onderschrijft dit niet.

Zuur-base evenwicht van het lichaam

In een aantal wetenschappelijke onderzoeken van vijftien jaar geleden werd gesteld dat een verhoogde eiwitinname een nadelig effect zou hebben op de gezondheid van de botten, als gevolg van een verhoogde hoeveelheid calcium in de urine en een teruglopende calciumvoorraad in de botten. Nieuwe wetenschappelijke inzichten onderschrijven dit effect niet.

De rol van melk bij botgezondheid

Erfelijkheid is de belangrijkste factor voor sterke botten. Het bepaalt voor 60-80% de piekbotmassa: de maximale botdichtheid. Ook voeding en lichaamsbeweging spelen een belangrijke rol bij de botontwikkeling tijdens de groei van de botmassa bij kinderen en het behoud van de botten bij volwassenen en ouderen. Gezondheidsautoriteiten zijn het er over eens dat calcium, eiwit en fosfor uit onder andere melk helpen bij het behoud van de botmassa.

Zuivel en hart- en vaatgezondheid

Gezondheidsautoriteiten adviseren om bij voorkeur te kiezen voor magere of halfvolle melk en zuivelproducten. Dit vanwege het energie en het verzadigd vetgehalte. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de relatie tussen melk en de gezondheid van hart en bloedvaten genuanceerder lijkt te liggen dan tot voor kort werd gedacht.